Więzadło krzyżowe przednie (ACL ang. anterior cruciate ligament) należy do stabilizatorów biernych stawu kolanowego. Główną funkcją tej struktury jest stabilizacja rotacyjna oraz w płaszczyźnie strzałkowej, którą nadaje wraz z właściwie napiętym więzadłem krzyżowym tylnym (PCL). Tylko anatomiczna rekonstrukcja pozwala odtworzyć prawidłową funkcję stawu.

Do zerwania więzadła krzyżowego przedniego dochodzi najczęściej podczas aktywności sportowej. ACL niemal w każdym przypadku wymaga procedury operacyjnej. Ciężkiemu urazowi może towarzyszyć zerwanie więzadła przednio-bocznego (ALL). 

Jednym z objawów zerwania ACL jest często opisywany przez chorych charakterystyczny „trzask”  słyszalny podczas samego urazu. Nie zawsze jednak bezpośrednio po urazie kolano ulega natychmiastowej dysfunkcji. Często dopiero z opóźnieniem kilkugodzinnym, a nawet kilkudniowym pojawia się obrzęk, wysięk do jamy stawowej, ograniczenie ruchomości i funkcji kończyny.

Chorzy z zadawnionym uszkodzeniem ACL jako dominujący objaw opisują uczucie „uciekania kolana” co potwierdza niestabilność rotacyjną stawu.

Opis zabiegu

Przeprowadzenie zabiegu operacyjnego jest możliwe w znieczuleniu ogólnym lub podpajęczynówkowym. W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest wykonanie innego rodzaju znieczulenia. Do znieczulenia chorego wymagane są badania krwi w zakresie podstawowych parametrów (morfologia, układ krzepnięcia, elektrolity, CRP), jak i oznaczenie aktualnej grupy krwi (potwierdzonej), EKG oraz rentgenogramu klatki piersiowej. W sytuacji, kiedy chory posiada stwierdzone inne choroby (np. tarczycy, wątroby, nerek czy układu krążenia) o dodatkowych badaniach przed operacją decyduje lekarz prowadzący. 

Artroskopia stawu kolanowego wymaga wykonania minimum 2 nacięć punktowych skóry poniżej rzepki. Jedno dla wprowadzenia optyki drugie dla narzędzi, dzięki którym możliwe jest przeprowadzenie napraw wewnątrz stawu. Podczas samego zabiegu oceniane są wszystkie struktury wewnątrzstawowe zarówno w kwestii potencjalnych uszkodzeń, kondycji tkanek jak i stabilności. Nadrzędną zasadą przyświecającą podczas uszkodzeń stawu kolanowego jest zaopatrzenie możliwie wszystkich uszkodzeń struktur stawowych podczas jednej operacji. Niestety nierzadko konieczne jest leczenie rekonstrukcyjne wieloetapowe.

Przygotowanie do zabiegu

Wszelkich informacji na temat przygotowania do zabiegu udziela lekarz podczas obowiązkowej wizyty kwalifikacyjnej.

Rekonwalescencja

Po zabiegu chory pozostaje pod opieką pielęgniarską oraz lekarza dyżurnego. W pierwszej dobie po operacji chory jest pionizowany, nauczany poruszania się o kulach i zaopatrzony w ortezę stawu kolanowego, jeżeli takowa jest wymagana. O zastosowaniu wspomnianego unieruchomienia decyduje lekarz prowadzący, a decyzja podyktowana jest rodzajem wykonanego zabiegu. Rehabilitacja jest indywidualnie planowana w zależności od stanu miejscowego stawu kolanowego, zakresu ruchomości oraz odczuwania bólu przez samego chorego. W trakcie wizyt pooperacyjnych lekarz prowadzący decyduje o rodzaju ćwiczeń, okresie unieruchomienia kończyny, jak i terminie rozpoczęcia rehabilitacji.